معرفی و شناخت انواع سرشعله کوهنوردی و سفری و کمیپنگ به همراه کاربرد:
تصور کنید در قلب طبیعت بکر، در قله یا دامنهی کوهی سر به فلک کشیده یا در ساحل آرام و نیلگونی، بساط خود را پهن کردهاید. نسیم خنک و روحنواز صورتتان را نوازش میدهد و نغمهی پرندگان، سمفونی بینظیر طبیعت را در گوشتان زمزمه میکند. در این میان، عطری دلانگیز از پخت و پزی خوشمزه، اشتهایتان را تحریک میکند و گرمای دلچسب یک فنجان چای یا قهوه داغ، جان تازهای به شما میبخشد.
آری، اینجاست که نقش بیبدیل یک سرشعلهی کوهنوردی و سفری، خود را به رخ میکشد. ابزاری جادویی که در دل طبیعت، امکان پخت و پز و نوشیدن نوشیدنیهای گرم را برایتان فراهم میکند و طعم سفرتان را به کامتان مینشاند.
اما انتخاب یک سرشعله مناسب هر برنامه و فعالیت، نیاز به اطلاعات و شناخت دارد. تنوع بینظیر سرشعلهها در بازار، ممکن است شما را در انتخابی سردرگم و چالشبرانگیز قرار دهد. گویی در میان انبوهی از گزینههای مختلف، به دنبال گمشدهای میگردید که با نیازها و سلیقهی شما همخوانی داشته باشد.
در این مقاله، همراه ما باشید تا سفری جذاب به دنیای سرشعلههای کوهنوردی و سفری را آغاز کنیم تا با انواع سرشعلهها، کاربرد هر کدام، و مشخصات فنی آنها آشنا شوید. در اینجا سعی شده تا با در نظر گرفتن نوع سفر، تعداد نفرات، وزن و حجم، قابلیتها و...، بتوانید بهترین سرشعله را برای خود انتخاب کنید و طعم خوش طبیعت را به کامتان بنشانید و خاطرهای دلانگیز از سفرتان خلق کنید.
انواع سرشعله کوهنوردی و سفری و کمپینگ:
1. انواع سرشعله بر اساس نوع سوخت:
سرشعلههای گازی:
این نوع سرشعلهها از کپسول های سفری حاوی گاز بوتان و پروپان به عنوان سوخت استفاده میکنند و محبوبترین و پراستفاده ترین نوع سرشعله در بین کوهنوردان و طبیعتگردان هستند و از مزایای زیر برخوردار هستند.
سهولت در استفاده: روشن کردن و تنظیم شعله در این نوع سرشعلهها بسیار آسان و راحت است، و کمتر از چند ثانیه میتوان سرشعله را روشن و آماده استفاده نمود.
امکانات: برخی از این سرشعله های گازی سفری مجهز به فندک الکتریکی سرخود هستند که نیاز کاربر را از همراه داشتن کبریت یا فندک مجزا برطرف میکند.
راندمان بالا: سرشعله های گازی به طور کامل و با راندمان بالا میسوزند و دود و آلایندگی کمی تولید میکنند. این سرشعله ها میتوانند در کوتاه ترین زمان آب را به نقطه جوش برسانند.
- کاربرد زیاد : از این نوع سرشعله ها برای تمامی مصارف آشپزی و گرم کردن غذا و نوشیدنی قابل استفاده و کاربردی هستند، و به کاربر این امکان را میدهد تا تمامی نیاز های خود از این قبیل را در طبیعت برطرف نماید.
وزن کم: سرشعلههای گازی معمولاً از جنس آلومینیوم یا تیتانیوم ساخته میشوند و وزن بسیار کمی دارند، این ویژگی در حمل و نقل مخصوصا برای کوهنوردی که نیاز به لوازم سبک و کم حجم است بسیار کابردی بشمار میرود.
حجم کم : سرشعله های گازی کوهنوردی و سفری معمولا به صورت تاشو طراحی میشوند و تمامی پایه ها و پره های سرشعله درون خود جمع میشود و به یک پک کم حجم تبدیل میشود، این ویژگی سبب اشغال فضای بسیار کم در کوله پشتی کوهنوردی میشود.
سوخت پاک: گاز بوتان یا پروپان که در این سرشعله ها استفاده می شود، سوختی پاک و بدون کمترین دود ایجاد میکنند.
ایمنی : سرشعله های گازی به نسب سایر سرشعله ها از ایمنی بسیار بالاتری برخودرا هستند.
- مصرف سوخت: سرشعله های گازی به نسبت سایر سرشعله ها، مصرف سوخت کمتری دارند، البته این مصرف سوخت سرشعله با توجه به میزان قدرت سرشعله توسط کمپانی تولید کننده ارائه میشود و تمام سرشعله ها از نظر قدرت و مصرف سوخت باهم تفاوت دارند.
از معایب این نوع سرشعله نیاز به کپسول گاز است، که قبل از سفر و برنامه میبایست در داخل شهر تهیه شود و شاید در روستاها و مناطق اطراف شهر تهیه و دسترسی به کپسول های سفری دشوار باشد.
انواع سرشعله های گازی از نظر مکانیزم:
- سرشعله های پیچی: این نوع سرشعله ها به طور مستقیم به کپسول های گاز سفری متصل می شوند و برای استفاده از آنها نیازی به شلنگ و رگولاتور نیست. سرشعله های پیچی به دلیل سادگی و قیمت مناسب، محبوبیت زیادی دارند.
- سرشعله های شلنگ دار: این نوع سرشعله ها به دلیل حجم بزرگتر پره ها و وجد پایه جهت پایداری بهتر، به وسیله شلنگ به کپسول های گاز سفری متصل می شوند.
انواع کپسول های مورد استفاده برای سرشعله های گازی :
دو نوع کپسول گاز برای سرشعلههای گازی وجود دارد:
1. کپسولهای گرد:
- در حجمهای ۱۱۰، ۲۳۰ و ۴۵۰ گرمی عرضه میشوند.
- برای برنامههای مختلف کوهنوردی و کمپینگ مناسب هستند.
- حمل و نقل آسانتری نسبت به نوع استوانهای دارند.
- قیمت بالاتری نسبت به نوع استوانهای دارند.
2. کپسولهای استوانهای:
- این نوع کپسولها برای استفاده در اجاقهای کمپینگ کتابی مناسب هستند.
- قیمت مناسبتری نسبت به نوع گرد دارند.
- با استفاده از تبدیل مخصوص میتوان از آنها در سرشعلههای کوهنوردی نیز استفاده کرد.
انواع گازهای مورد استفاده در کپسولها:
- پروپان: این گاز رایجترین نوع گاز برای سرشعلههای گازی است. به دلیل قدرت بالا و شعله مناسب برای پخت و پز ایدهآل است.
- بوتان: این گاز در دمای پایینتر از پروپان کار میکند و برای استفاده در زمستان مناسبتر است.
- ایزوبوتان: این گاز ترکیبی از پروپان و بوتان است که در دمای پایین نیز به خوبی کار میکند.
نکاتی در مورد انتخاب کپسول گاز:
- نوع سرشعله خود را در نظر بگیرید.
- به حجم کپسول و مدت زمان مورد نیازتان برای پخت و پز توجه کنید.
- به دمای محیطی که میخواهید از سرشعله استفاده کنید، توجه کنید.
- از کپسولهای گاز با کیفیت و استاندارد استفاده کنید.
- قبل از استفاده از کپسول، تاریخ انقضای آن را بررسی کنید.
نکاتی در مورد استفاده از کپسول گاز:
- کپسول را در معرض گرمای مستقیم قرار ندهید.
- از کپسول در مکانهای تهویهدار استفاده کنید.
- از ضربه زدن به کپسول خودداری کنید.
سرشعلههای بنزینی:
این نوع سرشعلهها از بنزین به عنوان سوخت استفاده میکنند و به نسبت سرشعله های گازی بسیار کم مصرف تر هستند در ادامه بیشتر با این نوع
- قدرت و راندمان بالا: سرشعلههای بنزینی در مقایسه با سرشعلههای گازی، قدرت و راندمان بالاتری دارند.
- عملکرد در شرایط آب و هوایی سرد: این نوع سرشعلهها در شرایط آب و هوایی سرد و حتی در ارتفاعات بالا، به خوبی کار میکنند.
اما معایبی هم دارند:
استفاده دشوارتر: روشن کردن و تنظیم شعله این نوع سرشعلهها کمی دشوارتر است.
نگهداری بیشتر: سرشعلههای بنزینی نیاز به نگهداری و تمیز کردن بیشتری دارند.
خطرات ایمنی: بنزین یک مایع قابل اشتعال است و باید با احتیاط از آن استفاده کرد.
نگهداری: سرشعله های بنزینی به نگهداری بیشتر از سرشعلهای گازی نیاز دارند.
- بو و دود: هنگام استفاده از سرشعله های بنزینی بوی بنزین در هوا پخش میشود و تا حدودی تولید دود میکند.
انواع سرشعله های بنزینی از نظر مکانیزم:
- سرشعله های تک شعله: این نوع سرشعلها برای پخت و پز های ساده و کوچک ایدهآل هستند.
- سرشعله های دو شعله: این نوع سرشعلها برای پخت و پز پیچیدهتر و برای گروههای بزرگتر و کمپینگ ها مناسب هستند.
سرشعلههای الکلی:
این نوع سرشعلهها از الکل به عنوان سوخت استفاده میکنند و بعد از سرشعله های گازی، این سرشعله ها بیشتر در برنامه های کوهنوردی و کمپینگ استفاده میشود و مزایای زیر را دارند:
- عدم وجود دود و شعله: الکل به عنوان یک سوخت پاک، آلایندگی بسیار کمی تولید میکند و با شعله بدون دود به حفظ محیط زیست کمک میکند.
- سوخت ارزان: الکل به عنوان سوخت این نوع سرشعلهها، نسبتاً ارزان و در دسترس است.
- سبک و کمحجم: این نوع سرشعلهها به دلیل استفاده از الکل به جای گاز، وزن و حجم بسیار کمی دارند و به راحتی در کوله پشتی شما جای میگیرند.
- قیمت مناسب: این نوع سرشعلهها به دلیل سادگی ساخت، قیمت مناسب و مقرون به صرفهای دارند.
اما معایبی هم دارند:
- قدرت و راندمان پایین: سرشعلههای الکلی در مقایسه با سایر انواع سرشعلهها، قدرت و راندمان پایینتری دارند.
- مقاومت پایین تر در برابر باد: این نوع سرشعله در برابر نفوذ باد، نسبت به سرشعله های گازی و بنزینی از مقاومت کمتری برخوردار هستند.
- کاربرد: از سرشعله های الکلی بیشتر برای مصارف ساده و سبک تر استفاده میشود.
انواع سرشعله های الکلی از نظر مکانیزم:
- سرشعلههای الکلی بدون پایه: این نوع سرشعلهها به دلیل نداشتن پایه، مستقیماً روی زمین قرار میگیرند و برای استفاده از آنها به یک قابلمه یا کتری با پایه بلند نیاز دارید.
- سرشعلههای الکلی با پایه: این نوع سرشعلهها دارای پایههای ثابت یا تاشو هستند و به شما امکان استفاده از ظروف مختلف با ارتفاعهای مختلف را میدهند.
2. انواع سرشعله بر اساس اندازه و کاربرد :
انتخاب سرشعله مناسب برای کوهنوردی، مسافرت و کمپینگ به عوامل مختلفی مانند تعداد نفرات، نوع سفر، شرایط آب و هوایی و بودجه شما بستگی دارد. در ادامه به معرفی انواع سرشعلهها بر اساس اندازه و کاربرد میپردازیم:
1. سرشعلههای کوچک و جمع و جور:
این نوع سرشعله های برای کوهنوردی، کمپینگهای سبک و یک الی دو روزه و برای یک نفر گزینه کاربردی بشمار میرود، در برنامه های کوهنوردی، کوهنوردان به دلیل کوله کشی های چند ساعته میبایست تا لوازمی با کمترین حجم و وزن و با کارآیی بالا با خود حمل نمایند.
از این رو سرشعله های کوچک و کامپکت پر قدرت میتواند نیاز کوهنوردان را از این بابت بر طرف نماید و به راحتی درون کوله پشتی قرار میگیرد و فضای بسیار کمی را اشغال میکند. سرشعله های کوچک کوهنوردی معمولا از جنس آلومینیوم یا تیتانیوم ساخته میشوند تا در برابر ضربه و سایش مقاوم باشند.
ویژگیها:
- وزن و حجم کم
- شغال فضای کم در کوله پشتی
- راندمان بالا و مصرف کم سوخت
- مناسب برای پخت و پز سریع و ساده
- مناسب برای 1 نفر
- مناسب برای برنامه های 1 الی 2 روزه
2. سرشعلههای متوسط:
سرشعله های متوسط دارای شعله بزرگ تر و قدرت بیشتری هستند، این سرشعله ها به نسبت سرشعله های کوچک از وزن و حجم بیشتری برخوردارند
و برای تعداد نفرات بیشتر و برنامه های طولانی تر مناسب هستند. این سرشعله ها برای برنامه های کوهنوردی، کمپینگ و طبیعت گردی گزینه کاربردی بشمار میروند.
ویژگیها:
- اندازه و وزن مناسب
- پایداری و استحکام بیشتر
- مناسب برای تهیه و پخت غذا و همچنین گرم کردن غذا و نوشیدنی در طبیعت
- مناسب برای 2 الی 4 نفر
- مناسب برای برنامه های کمتر از 3 روز
3. سرشعلههای بزرگ:
سرشعله های بزرگ مناسب جهت برنامه های کمپینگی و طبیعت گردی و مسافرتی هستند و به دلیل وجود شعله پر قدرت تر و همچنین پره های وسیع تر، میتوان از ظروف سفری بزرگ برای انجام آشپزی و تهیه غذا در دل طبیعت استفاده نمود. این سرشعله ها که معمولاً از جنس استیل ضد زنگ ساخته میشوند، برای استفاده در گروه ها، تیم ها و خانواده ها و برای آشپزی های مفصل تر استفاده میشوند.
ویژگیها:
- قدرت و توان حرارتی بالا
- پخت و پز سریع و آسان
- قابلیت استفاده از ظروف بزرگ
- وزن و حجم زیاد
- پایداری و استحکام بیشتر
- قابل استفاده برای آشپزی و تهیه انواع غذا در طبیعت و سفر
- مناسب برای 4 نفر به بالا بسته به نوع سرشله
- مناسب برای برنامه های بیش از 3 روز
4. سرشعلههای چندکاره:
این نوع سرشعله ها به صورت چند منظوره طراحی و تولید میشوند و علاوه بر سرشعله و تهیه غذا، قابل استفاده برای دیگر نیاز ها هستند.
ویژگیها:
- قابلیت استفاده به عنوان اجاق گاز، بخاری و روشنایی
- راندمان بالا و مصرف کم سوخت
- قیمت بالا
- وزن و حجم بیشتر
- مناسب برای کمپینگ و مسافرت
3. انواع سرشعله بر اساس قابلیتها و امکانات:
سرشعله های کوهنوردی و مسافرتی بر اساس مدل، برند و نوع استفاده دارای امکانات و قابلیت های مختلفی هستند که در زیر به معرفی برخی از کاربردی ترین قابلیت ها میپردازیم:
- سرشعله های رگولاتوردار: رگولاتور امکانی بسیار کاربردی بر روی شرشعله های گازی شلنگ دار و بدون شلنگ است که وظیفه تنظیم فشار گاز را بر عهده دارد و شعله ای پایدار و قابل تنظیم را به وجود می آورد، سرشعله های رگولاتوردار برای پخت و پزهای دقیق تر مناسب هستند.
- سرشعله های فندک دار: برخی از سرشعله ها مجهز به یک فندک الکترونیکی سرخود بنام فندک پیزو الکتریک هستند، این فندک به کاربر این امکان را میدهد تا بدون داشتن کبریت و فندک مجزا بتواند به به راحتی و سریع سرشعله را روشن نماید.
- سرشعله های بادگیر دار: برخی از سرشعله ها دارای یک بادگیر در اطراف شعله هستند که از نفوذ باد و احتمال خاموش شدن شعله جلوگیری میکنند، هر چند در سرشعله های پیشرفته گازی نوع طراحی به گونه ای انجام میبشود که خود سرشعله بدون نیاز به بادگیر تا حد زیادی در برابر باد مقاوم است.
- کیف حمل : برخی از سرشعله ها دارای یک کیف جمل مخصوص جهت راحتی در حمل و نقل میباشند.
- جمع شدن : بیشتر سرشعله های سفری قابلیت تا شدن یا جمع شدن پره ها و پایه ها درون خود را دارند، این ویژگی باعث سهولت در حمل و نقل و اسغال فضای کمتر در کوله پشتی میشود.
- قطع کن اتوماتیک: برخی از سرشعله های کوهنوردی مجهز به سیستم ایمن قطع کن اتوماتیک هستند.
نکاتی برای انتخاب سرشعله:
- تعداد نفرات: برای انتخاب سرشعله مناسب، به تعداد نفراتی که میخواهید برای آنها غذا بپزید توجه کنید.
- نوع سفر: اگر قصد کوهنوردی دارید، به دنبال سرشعلهای سبک و جمع و جور باشید. برای کمپینگ و مسافرت، میتوانید از سرشعلههای بزرگتر و قویتر استفاده کنید.
- قابلیتها: با توجه به نیازهایتان، سرشعلهای با قابلیتهای مناسب (فندک سرخود، پایههای تاشو، ...) انتخاب کنید.
- شرایط آب و هوایی: در شرایط آب و هوایی سرد، سرشعلهای انتخاب کنید که در برابر باد مقاوم باشد.
- بودجه: سرشعلهها در قیمتها، برند ها و کیفیت های مختلفی عرضه میشوند. با توجه به بودجه و نیاز خود، سرشعلهای با امکانات مناسب انتخاب کنید.
- کیفیت ساخت: سرشعلهای انتخاب کنید که از مواد باکیفیت ساخته شده باشد و در برابر ضربه و حرارت مقاوم باشد.
- مصرف سوخت: سرشعلهای با راندمان بالا و مصرف کم سوخت انتخاب کنید.
بهترین برند های سرشعله کوهنوردی و سفری:
سرشعله های برند های جهانی:
- کووآ KOVEA (بهترین برند تولید انواع سرشعله،اجاق و بخاری های سفری و کوهنوردی )
- پریموس PRIMUS
- م اس آر MSR
- فایر مپل Fire-Maple
سرشعله های برند های چینی و ایرانی:
- اسنوهاک SNOWHAWK
- کمپسور CAMPSOR
- اوراکمپ AORACAMP
نکات ایمنی استفاده از سرشعله های کوهنوردی و سفری:
قبل از استفاده:
- انتخاب سرشعله مناسب: با توجه به نیاز خود و نوع فعالیتی که انجام میدهید، سرشعله مناسب را انتخاب کنید.
- بررسی نشتی: قبل از هر بار استفاده، تمام اتصالات، شیلنگ و سوپاپها را از نظر نشتی گاز بررسی کنید. میتوانید از محلول آب و صابون برای این کار استفاده کنید.
- استفاده از فندک یا کبریت: برای روشن کردن سرشعله از فندک یا کبریت استفاده کنید و از شعله مستقیم برای روشن کردن آن استفاده نکنید.
- محل مناسب: سرشعله را در محلی صاف و به دور از مواد قابل اشتعال قرار دهید.
هنگام استفاده:
- ظروف مناسب: از ظروف مناسب و با پایههای ثابت برای پخت و پز استفاده کنید.
- تنظیم شعله: شعله را به اندازهای که نیاز دارید تنظیم کنید و از شعلههای بلند و غیرضروری خودداری کنید.
- مراقبت از کودکان: هرگز کودکان را بدون مراقبت در کنار سرشعله رها نکنید.
- وزش باد: مراقب وزش باد باشید و در صورت وزش شدید باد، از سرشعله استفاده نکنید.
بعد از استفاده:
- خاموش کردن: پس از اتمام کار، سرشعله را به طور کامل خاموش کنید و شیر گاز را ببندید.
- سرد شدن: اجازه دهید تا سرشعله به طور کامل خنک شود قبل از اینکه آن را جمع کنید.
- حمل و نقل: سرشعله را در محلی امن و به دور از دسترس کودکان حمل و نقل کنید.
نکات کلی:
- از روشن کردن سرشعله در داخل چادر یا فضای بسته خودداری کنید.
- در صورت بروز هرگونه مشکل، بلافاصله استفاده از سرشعله را متوقف کنید.
- همیشه دستورالعملها را به دقت مطالعه و رعایت کنید.
با رعایت این نکات ایمنی میتوانید از خطرات احتمالی استفاده از سرشعله کوهنوردی، سفری و کمپینگ جلوگیری کنید و از تجربه آشپزی در طبیعت لذت ببرید.
مشاهده تمام سرشعله و اجاق گاز کوهنوردی و مسافرتی در سایت کمپ سفر